Rejestracja operatora dronów krok po kroku

Rejestracja operatora dronów krok po kroku

Od 31 grudnia 2020 r. każdy, kto będzie chciał latać dronem o masie powyżej 250 g lub dronem posiadającym kamerę, będzie musiał zarejestrować się jako operator, przejść szkolenie i zdać test online. Dla zainteresowanych procesem – instrukcja krok po kroku.

Co się zmienia w przepisach?

Klasyfikacja operacji bezzałogowymi statkami powietrznymi oparta będzie na ich stopniu ryzyka. Powstały 3 kategorie lotów: otwarta (operacje o najniższym stopniu ryzyka), szczególna (operacje o średnim ryzyku) oraz certyfikowana (operacje o stopniu ryzyka porównywalnym do lotnictwa załogowego). Każdy, kto będzie chciał latać dronem o masie powyżej 250 g lub dronem posiadającym kamerę, zgodnie z wymaganiami kategorii otwartej, będzie musiał zarejestrować się, przejść szkolenie i test on-line na stronie drony.ulc.gov.pl. Operacje w kategorii otwartej mogą być wykonywane tylko w zasięgu wzroku pilota lub obserwatora, do maksymalnej wysokości 120 metrów. Wymagane jest również poszanowanie prywatności innych osób oraz zachowanie bezpiecznej odległości między dronem a innymi osobami, zwierzętami oraz statkami powietrznymi. Co ważne zasady lotów dronami będą takie same w całej Europie. Więcej o zmianach przepisów możecie poczytać na stronach ULC.

Jak wygląda proces rejestracji operatora?

Operatorem może zostać osoba fizyczna lub osoba prawna. Po rejestracji jako operator uzyskuje się unikalny numer operatora. Numer ten należy umieścić na każdym dronie do którego wymagana jest rejestracja.

Osoba fizyczna po zarejestrowaniu się jako operator gdzie uzyskuje również dostęp do profilu pilota. Z profilu pilota można przystąpić do szkolenia oraz egzaminu online na podkategorię otwartą A1/A3. Następnie można przejść do części szkolenia teoretycznego na podkategorię otwartą A2. Osoba fizyczna może również wygenerować wniosek o konwersję posiadanego ważnego świadectwa kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego UAVO na uprawnienia wynikające z regulacji UE. Wniosek taki należy podpisać i dostarczyć drogą tradycyjną lub elektroniczną (ePUAP) .

Sam proces rejestracji jest prosty i rozpoczyna się od podania adresu e-mail oraz numeru telefonu operatora. Następnie na podany e-mail system wysyła link aktywacyjny do konta, a na numer telefonu przesyłany jest kod aktywacyjny. Kod ten jest niezbędny do wpisania w formularzu definiującym login i hasło do konta.

Po przejściu tego procesu należy zalogować się zdefiniowanymi loginem i hasłem, dzięki któremu uzyskujemy dostęp do formularza rejestracyjnego.

 Formularz składa się z 3 części:

  1. informacji ogólnych,
  2. danych opiekuna (jeśli operatorem ma zostać osoba poniżej 14 roku życia),
  3. oraz zgód na przetwarzanie danych oraz informacji o posiadanym ubezpieczeniu zgodnie z art. 209 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz.U.2020.1970 t.j.).

Po jego wypełnieniu w okienku po lewej stronie zmienia się status operatora na „Zatwierdzony”. System definiuje datę ważności potwierdzenia oraz numer operatora. Dodatkowo uaktywnia się okienko, w którym możemy pobrać PDF z „Potwierdzeniem rejestracji operatora”. Dokument posiada podane wyżej elementy. Uzupełniają go logotypy EASA, ULC oraz imię i nazwisko operatora. Dokument zawiera ponadto kod QR odsyłający do strony ULC zawierającej wpis w bazie operatorów.

Uzyskany numer rejestracyjny operatora należy umieścić na każdym swoim Bezzałogowym Statku Powietrznym.

Przykład dokumentu potwierdzającego rejestrację operatora

Szkolenie A1/A3

W podkategorii A1/A2/A3 operator musi przejść szkolenie on-line oraz zaliczyć test on-line potwierdzający zdobycie wymaganej wiedzy teoretycznej. Kategoria A2 wymaga zaliczenia dodatkowego stacjonarnego egzaminu teoretycznego oraz ukończenie praktycznego szkolenia w trybie samokształcenia.

Potwierdzeniem jest dowód zaliczenia szkolenia (podkategoria A1/A3) lub certyfikat kompetencji pilota BSP (podkategoria A2).

Szkolenie obejmuje omówienie:

  • kategorii lotów opartych o stopień ryzyka,
  • podstawowych zasad operacji lotniczych w kategorii otwartej,
  • zasad wykorzystania dronów według starych i nowych reguł prawnych,
  • stref geograficznych i zasad lotów w ich obszarze,
  • zagadnień związanych z odpowiedzialnością operatora i pilota (w tym karnej),
  • ograniczeń możliwości człowieka,
  • list kontrolnych jako sposobu na proceduralne korzystanie z dronów,
  • ochrony prywatności i danych RODO,
  • dobrych rad i praktyk.

Egzamin A1/A3

Egzamin końcowy szkolenia online w celu uzyskania kompetencji pilota podkategorii A1/A3 dla kategorii otwartej zawiera 40 pytań. Pytania są jednokrotnego wyboru (zawsze tylko jedna odpowiedź jest poprawna). Podczas testu 20 pytań stanowi stałą podstawę egzaminu. Kolejne 20 pytań system losuje z bazy pytań.

Czas na udzielenie odpowiedzi na pojedyncze pytanie wynosi 90 sekund. W tym czasie, do momentu zatwierdzenia, można dowolnie zmieniać wybraną odpowiedź. Po upływie czasu na udzielenie odpowiedzi lub po samodzielnym przejściu do kolejnego pytania , nie ma już możliwości powrotu do poprzedniego.

Przerwanie egzaminu przez kandydata (wyjście z systemu, utrata połączenia z internetem, itp.) nie powoduje jego zakończenia w systemie. Kolejne pytania wyświetlają się co 90 sekund nawet bez ingerencji kandydata. Oznacza to, że egzaminu nie można rozpocząć od początku, jeżeli trwające aktualnie podejście nie zakończyło się w systemie. Zakończenie egzaminu możliwe jest na dwa sposoby. Następuje przez upływ pozostałego do końca czasu (ilość pozostałych pytań x 90 sekund) lub poprzez manualne przejście przez wszystkie pytania.

Zakończenie egzaminu wynikiem negatywnym pozwala rozpocząć szkolenie oraz egzamin od nowa. Każde podejście do kursu i egzaminu jest bezpłatne.

Co istotne: warto przed egzaminem przejrzeć sobie kurs szkoleniowy A2. Część pytań z egzaminu A1/A3 pokrywa się z treściami tego drugiego szkolenia (np. kwestie pogody czy warunków wietrznych).

Egzamin nie należy do trudnych. Część pytań skłania jednak do dokładnego przemyślenia odpowiedzi, a tykający zegar ze znikającymi sekundami lekko podnosi adrenalinę 😉

Co dalej?

Po zdaniu egzaminu uaktywnia się część opcji potwierdzających uprawnienia pilota (w tym kategorie A1/A3)

W celu ich podniesienia należy zdać dodatkowy egzamin (A2) lub dokonać konwersji już posiadanych uprawnień (Świadectwa Kwalifikacji). Co istotne konwersja uprawnień następuje na wniosek interesanta.

W przypadku dotychczas uzyskanych i ważnych uprawnień VLOS po konwersji uzyskuje się uprawnienia do lotów w kategorii otwartej (A1,A2,A3) oraz uprawnienie do lotów w kategorii szczególnej zgodnie ze Scenariuszem Standardowym nr 1 (STS-01 VLOS)

W przypadku dotychczas uzyskanych i ważnych uprawnień BVLOS po konwersji uzyskuje się uprawnienia do lotów w kategorii otwartej (A1,A2,A3) oraz uprawnienie w kategorii szczególnej do lotów zgodnie ze Scenariuszem Standardowym nr 1 (STS-01 VLOS) oraz Scenariuszem Standardowym nr 2 (STS-02 BVLOS).

Należy pamiętać, że pomimo konwersji uprawnień każdy pilot drona jest zobowiązany do zapoznania się z obowiązującymi przepisami prawa.

Formularz „Wniosku o konwersję świadectwa kwalifikacji UAVO na dokumenty potwierdzające kompetencje pilota bezzałogowego statku powietrznego” możliwy jest do pobrania z podstrony profilu pilota.

Zgodnie z instrukcjami należy go wydrukować, podpisać i po dołączeniu oryginału Świadectwa Kwalifikacji przesłać do ULC.

EDIT (2020-02-04): Możliwe jest również złożenie wniosku o konwersję przez ePUAP. W ramach procedury (dzięki Marcinie za komentarz) należy pobrać wypełniony PDF i po podpisaniu podpisem zaufanym odesłać do ULC. Ja wysłałem swój wniosek elektronicznie (bez skanu ŚK). Po miesiącu dostałem informację o konwersji uprawnienia, a na stronie drony.ulc.gov.pl pojawiły się brakujące wpisy w uprawnieniach.

Obraz tytułowy autorstwa S. Hermann & F. Richter pochodzi z Pixabay.